-
Wat is het avondmaal?
Het avondmaal is niet door mensen bedacht. De Here Jezus heeft het avondmaal ingesteld op de laatste avond die Hij met Zijn leerlingen (discipelen) doorbracht. De volgende dag werd de Here Jezus gevangen genomen, gekruisigd en gedood.
Toen de discipelen en de Heer in een klein zaaltje de Paasmaaltijd vierden, dachten zij terug aan de bevrijding van het joodse volk uit Egypte. Jaarlijks kwamen duizenden joden uit alle windstreken samen in Jeruzalem om dit feest te gedenken. Ook Jezus. Men at dan ongezuurd brood, bittere kruiden in zoete saus, en een stukje van een geslacht lam en er ging enkele malen een beker wijn rond. Er werd gezongen, en men vertelde de geschiedenis van de uittocht, dat de joden slaven in Egypte waren geweest, en hoe God wonderen had gedaan en de farao had gedwongen om Zijn volk te laten gaan. Alle eerstgeboren kinderen waren gestorven, behalve bij de Joden die hun deurposten met het bloed van een lam hadden ingestreken. Het waren bittere en zoete tijden geweest en het Paaslam betekende uitredding. (Exodus 12)
Tijdens de Paasmaaltijd nam Jezus één van de ongezuurde broden, sprak een dankzegging uit, brak het en gaf het aan de anderen door. Daarbij sprak Hij de woorden: “Neemt, eet, dit is Mijn lichaam, dat voor u gegeven wordt; doet dit tot mijn gedachtenis”. (Matteüs 26:26; Markus 14:23; Lukas 22:19; 1 Korintiërs 11:24)*
Na de maaltijd nam Jezus een beker, sprak de dankzegging uit, en zei: “Drink allen daaruit, want dit is Mijn bloed, het bloed van het nieuwe verbond, dat voor velen vergoten wordt tot vergeving van zonden” (Matteüs 26:28; Markus 14:24; Lukas 22:20; 1 Korintiërs 11:25)*
Feitelijk stelt Jezus Zichzelf voor als een Lam dat voor hun zonden werd geslacht. Hij vraagt de discipelen tweemaal om bij de maaltijd aan Zijn dood te blijven denken. De apostel Paulus vat het zo samen: “Zo dikwijls gij dit brood eet en de beker drinkt, verkondigt gij de dood des Heren totdat Hij komt”. (1 Korintiërs 11:26) * Bij het avondmaal staan we dus stil bij de dood van de Here Jezus. Zijn lichaam en bloed werden geofferd voor vergeving van onze zonden. Daarom denken we bij het eten aan Christus’ verbroken lichaam en bij het drinken aan Zijn vergoten bloed – want vergeving van binnen, in ons hart, hebben we nodig.
Brood en wijn zijn niet letterlijk Christus’ lichaam en bloed. Het avondmaal is een verkondiging, zegt Paulus, ter nagedachtenis. -
Hoe wordt het avondmaal gevierd?
Wij vieren elke eerste zondagmorgen van de maand het avondmaal. (uitzonderingen daargelaten)
Meestal na de prediking neemt de oudste van dienst plaats achter de avondmaalstafel. Hij legt uit wat het avondmaal inhoud en wie volgens het Woord van God mag deelnemen aan het avondmaal. Hij nodigt een aantal mensen van de gemeente uit om hem te assisteren bij het bedienen van het avondmaal. Tevens bepaalt hij de vormgeving van het Avondmaal. Meestal wordt het avondmaal uitgedeeld in de rijen, en een aantal keren per jaar is bij het drinken van de beker ruimte voor een persoonlijk gebed met broeders of zusters uit de gemeente.
-
Wie mag aan het avondmaal deelnemen?
Toen de Here Jezus de beker liet rondgaan zei Hij: “drinkt allen daaruit”. De uitnodiging was tot alle discipelen gericht: tot de impulsieve Petrus, de stugge Thomas, en zelfs aan de verraderlijke Judas reikte Jezus het brood toe. Laat er geen misverstand over bestaan: de Here Jezus nodigt alle mensen uit aan Zijn tafel. Ook, of misschien moeten we zeggen: juist hen die minder zeker en zuiver in het leven staan dan de “gezonde” en “fatsoenlijke” burger nodigt Hij uit aan Zijn tafel. Kenmerkend voor Jezus’ gedrag was dat Hij met “zondaren” omging en met hen at. (Lukas 5:27-32; 14:12-14, 21; 15:2)*
Denk bijvoorbeeld aan Zachéüs, een afperser, die rijk was geworden door te stelen van arme mensen. De Heer nodigde Zichzelf uit om bij hem “intrek te nemen” (Lukas 19:1-10)*. Daarop beleed Zachéüs zijn zonden en begon een nieuw leven.
Het avondmaal is bedoeld voor mensen die begrijpen dat zij Gods vergeving nodig hebben, hun zonden belijden, en de Here Jezus willen volgen. Zij die zo samen met ons de dood van de Heer willen verkondigen mogen wij niet van de tafel weren. Het is namelijk niet de tafel van de Parousiagemeente, maar de “tafel des Heren”. (1 Korintiërs 10:21; 11:21) * “Maar wie zo niet komt, en onterecht eet en drinkt, zonder besef van berouw, doet dat “tot zijn eigen oordeel”.
God houdt ieder mens zelf verantwoordelijk.
We vragen van de gemeente om voorbereid aan de tafel des Heren te komen, bijvoorbeeld: leg vooraf, voor zover het aan jouw ligt, onenigheid bij, want hoe kun je vergeving vragen, terwijl je zelf nog wrok koestert?
Wij gaan er vanuit dat ieder boven de 18 jaar voor zichzelf kan beoordelen of hij/zij op grond van bovenstaande deel kan nemen aan het avondmaal. Voor tieners geldt dat zij onder verantwoording van hun ouders deel mogen nemen aan het avondmaal. Wij vinden het verstandig als er vooraf een gesprek hierover plaats vindt tussen de ouders en de tieners, waarin besproken wordt wat het avondmaal betekent en waarom het goed is om deel te nemen aan het avondmaal, maar ook waarom je het in bepaalde omstandigheden (bijv. ruzie) beter niet kan doen.
Een enkele keer worden ook de kinderen uitgenodigd om deel te nemen aan het avondmaal. Ook nu geldt dat dit onder de verantwoording van de ouders valt en dat het zeer aan te raden is om hier vooraf een gesprek over te voeren.
Gasten zijn vrij om deel te nemen aan het avondmaal als zij weten dat zij een kind van God zijn.
*HSV(Herziene Staten Vertaling)
